กุมารเวชศาสตร์ โรคระบบทางเดินหายใจ
โรคระบบทางเดินหายใจในเด็ก คือโรคที่เกี่ยวข้องกับอวัยวะในระบบทางเดินหายใจของเด็ก นับตั้งแต่ จมูก โพรงจมูก ปาก ช่องปาก คอ ไซนัส กล่องเสียง หลอดลม หลอดลมฝอย ปอด รวมไปถึงกระบังลม ซึ่งหากนับจากสถิติ และอุบัติการณ์ที่เกิดขึ้นทั่วโลก โรคระบบทางเดินหายใจในเด็ก คือโรคที่เด็กป่วยบ่อยมากที่สุดเป็นอันดับ 1 ของโลก นับตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน และมีแนวโน้มการเจ็บป่วยที่สูงขึ้น โดยอาการผิดปกติของโรคนั้นมีหลากหลายมาก ตั้งแต่การป่วยเป็นหวัดธรรมดา ไอ จาม น้ำมูกไหล จนไปถึงอาการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ ซึ่งมีอันตรายถึงชีวิตได้
ระบบทางเดินหายใจของเด็ก ต่างจากผู้ใหญ่อย่างไร
เด็กไม่ใช่ผู้ใหญ่ตัวเล็ก ระบบทางเดินหายใจของเด็กนั้น มีความแตกต่างจากผู้ใหญ่ในระดับของโครงสร้าง กายวิภาคของเด็กนั้น ส่งผลให้เมื่อเด็กป่วยด้วยโรคระบบทางเดินหายใจ จะมีความลำบากในการหายใจมากกว่าผู้ใหญ่ เกิดภาวะอุดกั้นในทางเดินหายใจได้ง่าย ดังนี้
- จมูก มีขนาดเล็กและแคบ เมื่อเจ็บป่วยและมีอาการบวมในช่องจมูก หรือมีน้ำมูก เพียงแค่ปริมาณเล็กน้อยก็ทำให้หายใจลำบากได้ทันที
- ลิ้น มีขนาดใหญ่มากเมื่อเทียบกับขนาดช่องคอ ซึ่งส่งผลให้เกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจได้ง่าย
- ช่องคอ ภายในช่องคอของเด็ก จะมีเนื้อเยื่อน้ำเหลืองที่เรียกว่า Waldeyer’s ring เป็นเนื้อเยื่อน้ำเหลืองบริเวณด้านบน ใกล้เคียงกับต่อมทอนซิลและโคนลิ้น ซึ่งทั้งหมดนี้เป็นบริเวณที่เกิดการติดเชื้อได้บ่อย และเมื่อเกิดการติดเชื้อหรืออักเสบ จะเกิดการบวม และส่งผลให้เด็กเกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจ หายใจลำบาก และอาจทำให้นอนกรนได้
- คอและศีรษะ คอของเด็กจะมีลักษณะที่อ่อน ยวบ รวมถึงศีรษะของเด็กที่มีลักษณะทุย เมื่อเด็กนอนราบ คอของเด็กจะพับได้ง่าย ทำให้เกิดการอุดกั้นในทางเดินหายใจได้ง่าย และทำให้ใส่ท่อช่วยหายใจได้ยากกว่า
- หลอดลมและหลอดลมฝอย หลอดลมของเด็กจะมีลักษณะที่อ่อน นิ่ม ทำให้เกิดการตีบแคบได้ง่ายเมื่อหายใจ และหลอดลมฝอยของเด็กนั้นมีขนาดที่เล็กมาก หากป่วยเป็นโรคหลอดลมฝอยอักเสบเฉียบพลัน ที่ทำให้หลอดลมฝอยบวม ก็จะทำให้พื้นที่สำหรับหายใจหากมองในมุมตัดขวางแล้ว พื้นที่จะลดลงไปมากถึง 75%
- ผนังทรวงอก ด้วยลักษณะของกล้ามเนื้อและการเรียงตัวของกระดูกซี่โครงของเด็ก จะส่งผลให้เมื่อหายใจเข้า เด็กจะได้รับอากาศน้อยกว่าผู้ใหญ่ และกล้ามเนื้อของเด็กนั้นจะสามารถอ่อนล้าได้ง่ายกว่าผู้ใหญ่
ด้วยองค์ประกอบทั้งหมดที่กล่าวมา ทำให้เมื่อเด็กป่วยด้วยโรคระบบทางเดินหายใจ จะมีความลำบากและความอันตรายมากกว่าผู้ใหญ่ จึงจำเป็นจะต้องได้รับการรักษาโดยกุมารแพทย์เฉพาะทาง รวมถึงอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ออกแบบมาสำหรับเด็กโดยเฉพาะ
ทำไมควรพาลูกมารักษาโรคระบบทางเดินหายใจในเด็กที่ โรงพยาบาลเมดพาร์ค
- นำการรักษาโดยทีมกุมารแพทย์เฉพาะทางด้านโรคระบบทางเดินหายใจในเด็ก ประสบการณ์สูง เชี่ยวชาญในการวินิจฉัยและรักษาโรคยากซับซ้อนที่ต้องอาศัยความรู้เฉพาะทาง
- มีทีมพยาบาลกุมารเวช พร้อมดูแลผู้ป่วยเด็กด้วยความเข้าใจในธรรมชาติและพัฒนาการของเด็ก
- มีอุปกรณ์และเครื่องมือทางการแพทย์สำหรับเด็ก เพื่อให้การตรวจวินิจฉัยและการรักษาเป็นไปอย่างเหมาะสม ถูกต้อง และปลอดภัยสูงสุด
- มีห้อง NICU (ทารกวิกฤติ) และ PICU (เด็กวิกฤติ) พร้อมรับมือสำหรับทุกสถานการณ์วิกฤติของเด็ก ให้ความมั่นใจว่าลูกของคุณจะได้รับการดูแลอย่างทันท่วงทีในทุกสถานการณ์ฉุกเฉิน
โรคและภาวะผิดปกติเกี่ยวกับ ระบบทางเดินหายใจในเด็ก
- ไอ
- นอนกรน
- ปอดอักเสบ
- RSV
- โรคครูป
- Pediatric ARDS
- หอบหืด
- ไซนัสอักเสบ
- หลอดลมอักเสบ
- ภาวะอุดกั้นทางเดินหายใจ
- หลอดลมอักเสบเฉียบพลัน
- ปอดอักเสบ (ปอดบวม)
- ไอเรื้อรัง
- ภาวะหลอดลมไว
- ทอนซิลอักเสบ
- เยื่อบุจมูกอักเสบ
- วัณโรค
ปัจจัยเสี่ยงที่ส่งผลให้เด็กมีโอกาสป่วยเป็นโรคระบบทางเดินหายใจ
- ไม่ได้รับนมแม่ เพราะนมแม่คืออาหารที่ดีที่สุดสำหรับเด็กทารก อุดมไปด้วยสารสร้างภูมิคุ้มกันส่งตรงจากแม่สู่ลูก เด็กที่ไม่ได้ดื่มนมแม่ หรือดื่มไม่เพียงพอ จะมีโอกาสป่วยเป็นโรคติดเชื้อได้ง่ายกว่ามาก โดยเฉพาะโรคในระบบทางเดินหายใจ
- ไม่ได้รับวัคซีนพื้นฐานอย่างครบถ้วน เพราะวัคซีนพื้นฐานสำหรับเด็ก เช่น วัคซีนป้องกันโรคหัด, คางทูม, หัดเยอรมัน (MMR), วัคซีนป้องกันโรคปอดอักเสบจากเชื้อนิวโมคอคคัส (PCV) และวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ (Influenza) มีบทบาทสำคัญในการ ลดอุบัติการณ์การติดเชื้อ และ ลดความรุนแรงของโรค ที่อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนรุนแรงในปอด
- สภาพแวดล้อม ความสะอาดคือสิ่งสำคัญ ผู้ปกครอง หรือผู้ที่ดูแลเด็กควรรักษาความสะอาด ล้างมือก่อนสัมผัสเด็ก และหมั่นทำความสะอาดบริเวณที่เด็กใช้ชีวิตประจำวันเสมอ
- ควันบุหรี่ ทั้งบุหรี่ปกติ และบุหรี่ไฟฟ้า เป็นอันตรายต่อปอดที่กำลังพัฒนาของเด็กอย่างยิ่ง ทำให้ปอดไวต่อการกระตุ้นและเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหอบหืด ปอดอักเสบ และการติดเชื้อระบบทางเดินหายใจ
- มลภาวะ เพราะสิ่งแวดล้อมในปัจจุบัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเขตเมือง มลพิษในอากาศมีปริมาณที่มากขึ้นในทุกปี ไม่ว่าจะเป็นควันรถ การเผาไหม้ทางเกษตรกรรม รวมถึงฝุ่น PM 2.5 ซึ่งส่งผลโดยตรงกับสุขภาพของเด็ก
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับ โรคระบบทางเดินหายใจในเด็ก
อาการแบบไหนที่ควรพาลูกมาหาแพทย์ระบบทางเดินหายใจในเด็ก?
อาการเบื้องต้นที่พบได้บ่อยของโรคระบบทางเดินหายใจ คืออาการเบื้องต้นของโรคหวัด ได้แก่ ไอ น้ำมูกไหล มีเสมหะ ซึ่งโดยปกติแล้ว เป็นโรคที่สามารถหายได้เองภายในเวลาไม่กี่วัน เป็นไม่นานอาการก็จะค่อย ๆ ทุเลา ดีขึ้น จนหายเป็นปกติ ดังนั้น อาการที่ควรรีบพามาหาหมอนั้น คืออาการที่ไม่ปกติ ได้แก่
- ไอเรื้อรัง นานเป็นสัปดาห์ไม่หาย หรือมีแนวโน้มที่แย่กว่าเดิม
- เสมหะสีเข้ม มีจำนวนมาก
- หายใจเร็วหรือช้าผิดปกติ
- ไอเป็นเลือด
- หน้าอกบุ๋ม
- หายใจหอบ ถี่
- มีไข้สูง ไข้ไม่ยอมลด
ด้วยความปรารถนาดี
โรงพยาบาลเมดพาร์ค
ศูนย์สุขภาพและโรคเฉพาะทางเด็ก ชั้น 8 เคาน์เตอร์ A และ B
โทร. 02-090-3138
ให้บริการทุกวัน เวลา 07.00 – 20.00 น.