หมอโรคไต รักษาด้วยความเข้าใจ
เพื่อคนไข้มีคุณภาพชีวิตที่ดี
โรคไต หนึ่งในโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่กัดกินและบั่นทอนคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยทั่วโลก นับเป็นโรคที่สร้างความลำบากทั้งร่างกาย จิตใจ และยังใช้ค่าใช้จ่ายจำนวนมากในการดูแลประคับประคองที่ยาวนาน MedPark Stories มีโอกาสได้พูดคุยกับหมอโรคไตไฟแรงที่มุ่งเน้นรักษา ดูแล สร้างความเข้าใจ เพื่อให้ผู้ป่วยโรคไตมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น นพ.ธีรยุทธ เจียมจริยาภรณ์ อายุรแพทย์โรคไต
ให้ความถนัดชี้เส้นทางสู่อายุรแพทย์โรคไต
เหตุผลแรกเลยที่คุณหมอเลือกเป็นหมอโรคไต เพราะทักษะและสามารถเรียนด้านอายุรศาสตร์ได้ดี ประกอบกับมองเห็นความยากลำบากของผู้ป่วยโรคนี้
ในสมัยก่อนหากป่วยเป็นโรคไตระยะสุดท้าย เรียกได้ว่าเตรียมกลับบ้านไปเสียชีวิตกันเลย แต่ในปัจจุบันนี้ไม่เป็นแบบนั้นแล้ว เพราะเทคโนโลยีการแพทย์พัฒนาและเข้ามาช่วยได้มาก มีการฟอกเลือด ล้างท้อง หรือแม้กระทั่งการผ่าตัดปลูกถ่ายไต ที่เหมือนเป็นการคืนการทำงานของไตตามปกติให้ผู้ป่วย
“โดยพื้นฐานของโรคไต จะต้องใช้ทักษะการคำนวณ เมื่อต้องให้บริการหลากหลายอย่าง เป็นการนำการคำนวณมาผสมผสานกับชีววิทยา เป็นศิลปะสองแขนงที่ต้องนำมาใช้ร่วมกันครับ อีกอย่าง หมอโรคไตมักมีตารางตรวจที่แน่นอน ไม่ค่อยมีเคสฉุกเฉิน บริหารเวลาได้ ”
“แต่พอมาเป็นหมอที่ทำด้านปลูกถ่ายไต สุดท้ายก็ต้องเจอเคสปลูกถ่ายไตฉุกเฉินอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ครับ เพราะผู้ป่วยรอไม่ได้ อวัยวะก็รอไม่ได้ ต้องดำเนินการให้รวดเร็วที่สุดครับ”
โรคไต วินิจฉัยได้เร็ว สำคัญกว่าการรักษา
จริงอยู่ว่าหน้าที่ของหมอคือการรักษา แต่ปัจจัยการรับมือกับโรคเรื้อรังต่าง ๆ ที่สำคัญกว่าและคนมองข้าม คือ การตรวจวินิจฉัยให้เร็วที่สุด เพราะการตรวจเจอโรคในระยะต้น มีโอกาสในการรักษาหายมากกว่า และรักษาคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยได้ดีกว่า
“โรคไตเนี่ย ส่วนใหญ่ผู้ป่วยมักรอให้มีอาการมาก จนเมื่อมาหาหมอ ก็ตรวจเจอเอาระยะท้ายแล้ว แนวทางการรักษาจะมีความยาก ซับซ้อน และสร้างความลำบากให้ผู้ป่วย ซึ่งความจริงแล้ว การให้ข้อมูลแก่ประชาชนให้ได้รู้จักกับอาการของโรคไตในทุกระยะ จะช่วยให้ผู้คนเข้าใจ และหมั่นสังเกตตัวเอง ไม่รอให้ช้าเกินไปครับ”
และเพราะเหตุนี้เอง คุณหมอธีรยุทธ จึงให้ความสำคัญกับการให้ความรู้กับผู้ป่วยและประชาชนทั่วไป รวมถึงการสนับสนุนการทำสื่อโรคไตที่เป็นประโยชน์ และยังมาจับงานด้านการปลูกถ่ายไต ลงลึกถึงการทำความเข้าใจความเข้ากันได้ของเนื้อเยื่อ เพื่อต่อยอดการจับคู่ผู้บริจาคกับผู้ป่วยอย่างเหมาะสม มีประสิทธิภาพ และเป็นไปตามข้อกฎหมายในประเทศไทย
ได้เจอเคสปลูกถ่ายไตที่สร้างความประทับใจ
การรับมือกับโรคไตระยะท้าย ๆ เป็นสิ่งที่ยากและสร้างความทุกข์ทรมานแก่ผู้ป่วย เมื่อการปลูกถ่ายไตคือโอกาสที่จะช่วยให้ผู้ป่วยกลับมาใช้ชีวิตตามปกติได้ ไม่ต้องทนเจ็บปวดหรือมีคุณภาพชีวิตย่ำแย่ จึงมีโอกาสได้เห็นความเสียสละที่น่าประทับใจมากมายบนเส้นทางนี้
“มีเคสหนึ่งลูกชายสละไตให้คุณแม่ของเขาข้างหนึ่งครับ การผ่าตัดปลูกถ่ายไตเป็นไปอย่างเรียบร้อย โดยมีผมทำงานร่วมกับศัลยแพทย์ หลังจากนั้นอาการของคุณแม่ของเขาก็ดีขึ้น กลับมามีชีวิตปกติเลย ส่วนลูกชายที่เหลือไตอยู่ข้างเดียว ใครได้รู้อาจจะคิดว่าจะทำให้เขาสุขภาพแย่ลงใช่ไหมครับ ผลคือตรงกันข้ามเลย”
“เพราะพอเขารู้ตัวว่าเขาไม่ได้มีอวัยวะสำคัญครบทั้งสองข้าง เขาหันมาดูแลตัวเองมากขึ้น รักษาสุขภาพดีมาก กลายเป็นว่าผลตรวจสุขภาพโดยรวมของเขาดีกว่าตอนก่อนเขาบริจาคไตอีกครับ เรื่องนี้จึงเป็นตอนจบที่แฮปปี้ของครอบครัว”
รักษาโรคไตที่เมดพาร์ค ช่วยให้ผู้ป่วยรับมือกับโรคได้ราบรื่นขึ้น
โรคไตจัดว่าเป็นโรคเรื้อรังที่มีกระบวนการรักษายุ่งยากซับซ้อน แน่นอนว่าการรับมือต้องประกอบไปด้วยแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญเฉพาะ มีเครื่องมือที่วิทยาการอัปเดต มีสภาพแวดล้อมของสถานพยาบาลที่เหมาะสม
“เมื่อผู้ป่วยมาล้างไตที่โรงพยาบาล แน่นอนว่าสิ่งสำคัญที่สุดคือความสะอาดครับ ที่เมดพาร์คใช้น้ำที่มีความบริสุทธิ์สูง และการขนส่งน้ำผ่านระบบท่อไร้รอยต่อ ลดโอกาสการสะสมของเชื้อโรค ห้องล้างไตเป็นห้องไพรเวท ส่วนตัวสูง ลดโอกาสการแพร่กระจายเชื้อจากเตียงผู้ป่วยหนึ่งไปอีกเตียงผู้ป่วยหนึ่ง เรียกได้ว่าออกแบบมาเพื่อลดโอกาสที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ที่ผู้ป่วยล้างไตอาจต้องเผชิญ อีกทั้งในโรงพยาบาลยังมีแพทย์เฉพาะทางที่พร้อมดูแลและทำงานร่วมกันแบบสหวิชาชีพ จึงมั่นใจได้ว่า จะได้รับการดูแลที่ดีและเหมาะสม เพื่อประสิทธิภาพการรักษาที่สูงที่สุดครับ”
งานอดิเรกที่ชอบทำ คือกิจกรรมที่ต้องแข่งกับตัวเอง
“ผมเล่นเทนนิสครับ” คุณหมอตอบในทันทีเมื่อถามถึงสิ่งที่ชอบทำเวลาว่าง
หลังจากเลิกเล่นฟุตบอลที่โปรดปรานเพราะปัญหายอดฮิต นั่นก็คืออาการบาดเจ็บ คุณหมอหันมาหากีฬาเทนนิส ที่มองเผิน ๆ ก็เป็นกีฬาที่ต้องแข่งขัน เอาชนะฝั่งตรงข้าม แต่แท้จริงแล้วสิ่งที่ได้กลับมาคืรอการแข่งขัน และจัดการกับจิตใจของตัวเอง
“ผมชอบเรื่องไบโอเมคานิก คือการขยับตัว เคลื่อนไหวอย่างไรให้เกิดแรงส่งในการตีลูกไปยังระยะต่าง ๆ ทิศทางต่าง ๆ ประกอบกับเทนนิสมีความเป็นอินเนอร์เกมประมาณหนึ่ง คือเราได้แข่งกับตัวเอง เอาชนะจิตใจตัวเองในการรักษาสมาธิ ไม่ว่อกแว่ก ให้มีสติอยู่กับตัวเองและการแข่งให้มากที่สุด เลยเป็นกีฬาที่ให้อะไรมากกว่ากิจกรรมทางกายภาพ”
สุดท้ายนี้ มีเรื่องอะไรที่คนมักเข้าใจผิดเกี่ยวกับโรคไต…
“คิดว่ายาเบาหวานทำให้เป็นโรคไตครับ ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อน ว่าสิ่งที่ทำให้เกิดโรคไต ที่อาการโรคไตแย่ลงคือการที่เราไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ หรือ การเป็นโรคเบาหวาน ผู้ป่วยเบาหวานมีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคไตอยู่แล้ว ดังนั้นการกินยาควบคุมโรคเบาหวาน จะช่วยป้องกันการเกิดโรคไต หรือไม่ทำให้โรคไตแย่ลงครับ”
“แต่ผู้ป่วยส่วนใหญ่ ได้ยาไปกินบ้างไม่กินบ้าง ขาดวินัย บวกกับความเข้าใจผิดที่ว่านี้ เลยไม่ยอมกินยา ลงเอยที่คุมเบาหวานไม่อยู่ เป็นโรคไต ไตพังกว่าเดิมครับ”
คุณหมอเน้นย้ำว่า ยาที่ใช้กับผู้ป่วย ต่างผ่านงานวิจัยและใช้กับคนอย่างปลอดภัย ดังนั้นจึงควรเข้าใจสาเหตุที่แท้จริง และเชื่อในกระบวนการรักษาของแพทย์ จะส่งผลดีกับผู้ป่วยที่สุด
