ความเชื่อเรื่องทำเลสิก รักษาสายตาสั้น สายตายาว

ความเชื่อเรื่องทำเลสิก รักษาสายตาสั้น สายตายาว

การทำเลสิก หรือเรียกทางการแพทย์ว่า การแก้ไขสายตาผิดปกติด้วยเลเซอร์ หรือการรักษาสายตาสั้น ยาว เอียง ที่กำลังเป็นที่นิยม หลายคนอาจไม่คล่องตัวหากต้องสวมแว่นสายตาตลอดเวลา ด้วยอาชีพ ลักษณะงาน ลักษณะกิจกรรมที่ทำ เลสิกจึงเป็นวิธีที่ตอบโจทย์ เหมือนได้ดวงตาคู่ใหม่ และเมื่อได้รับความสนใจมากขึ้น ก็ยิ่งมีคำถาม ข้อข้องใจ ความเชื่อต่าง ๆ ที่แชร์กันบนโซเชียลมีเดีย วันนี้ พญ. สุภาวดี เอื้อจงมานี และ พญ. ฐิติมา หวังเจริญ จักษุแพทย์ โรงพยาบาลเมดพาร์ค จะมาให้ข้อมูลที่ถูกต้องและเป็นประโยชน์กัน 

เมื่อการแก้ไขสายตาด้วยเลเซอร์ ไม่ใช่แค่ ‘เลสิก’ 

หลายคนเข้าใจว่า เลสิก (Lasik) คือ คำเฉพาะของการผ่าตัดแก้ไขสายตาด้วยเลเซอร์ แต่ความจริงแล้วเลสิก เป็นหนึ่งในวิธีเหล่านั้น เพราะการผ่าตัดแก้ไขสายตาด้วยเลเซอร์ มีด้วยกันทั้งหมด 3 วิธี ได้แก่ 

1. PRK คือ การขูดผิวกระจกตาด้านนอก และยิงเลเซอร์เพื่อปรับความโค้งกระจกตา และปรับค่าสายตา
2. Lasik หรือ Femto-Lasik คือ การยิงเลเซอร์เพื่อแยกชั้นกระจกตา แล้วเปิดออกมาเป็นฝากระจกตา หลังจากนั้นจะยิงเลเซอร์เพื่อปรับค่าสายตา แล้วจึงปิดฝากระจกตาเข้าที่เดิม
3. SMILE / SMILE Pro เป็นการยิงเลเซอร์ เพื่อสร้างชิ้นเลนส์ในเนื้อกระจกตา หรือ เลนติคูล และยิงเปิดแผลเล็ก ๆ ขนาด 4 มม. เพื่อดึงเอาเลนติคูลออกทางแผลดังกล่าว

ต้อต่าง ๆ รักษาได้ด้วยเลสิก จริงหรือไม่ 
คำตอบคือ ไม่จริง

ต้อลมกับต้อเนื้อ จะเกิดบริเวณเยื่อบุตาขาว เกิดจากการโดนแดด โดนลม และเกิดเป็นก้อนขึ้นมา โดยต้อลมจะมีขนาดเล็ก บริเวณตาขาว หากโตขึ้นแล้วลามเข้าตาดำ จะเรียกใหม่ว่า ต้อเนื้อ 

ในขณะที่ต้อกระจก จะเกิดขึ้นบริเวณเลนส์แก้วตา เมื่อเราอายุเยอะขึ้น เลนส์ก็จะเสื่อมลง ขุ่นขึ้น ทำให้ตามัวลง ซึ่งวิธีรักษาคือการผ่าตัดเอาเลนส์ต้อกระจกออกแล้วใส่เลนส์แก้วตาเทียมเข้าไปแทน 

ส่วนต้อหิน เกิดจากภาวะความดันลูกตาสูง ส่งผลให้เส้นประสาทที่อยู่ด้านหลังเสียหาย และเสื่อมสภาพ

จะเห็นได้ว่า ต้อแต่ละชนิด บริเวณที่เกิดขึ้นไม่ได้เกี่ยวข้องกับบริเวณที่ทำเลสิกแต่อย่างใด จึงเป็นคำตอบว่า เลสิก ไม่สามารถใช้รักษาโรคต้อได้นั่นเอง 

เลสิกสามารถรักษาได้เฉพาะสายตาสั้น จริงหรือไม่ 
คำตอบคือ ไม่จริง

การแก้ไขสายตาด้วยเลเซอร์ แต่ละวิธีก็แตกต่างกัน จึงต้องพิจารณาเป็นรายวิธีไป ดังนี้

• PRK - แก้ไขสายตาสั้น ยาว เอียง ได้
• Lasik หรือ Femto-Lasik - แก้ไขสายตาสั้น ยาว เอียง ได้
• SMILE / SMILE Pro - แก้ไขสายตาสั้น เอียง ได้ (ในอนาคต อาจมีการเปลี่ยนแปลง)

ซึ่งสายตายาวต้องเป็นสายตายาวโดยกำเนิด ไม่ใช่สายตายาวตามอายุ

เลสิก ทำแล้วเจ็บ พักฟื้นนาน จริงหรือไม่
คำตอบคือ ไม่จริง

การผ่าตัดแก้ไขสายตาด้วยเลเซอร์ ทุกวิธีไม่เจ็บ มีการหยอดยาชาทั้งก่อนผ่าตัดและระหว่างผ่าตัด ซึ่งเพียงพอ เพราะว่าใช้เวลาการผ่าตัดไม่นาน แต่หลังทำ อาจรู้สึกระคายเคืองตาจากตาแห้งได้ ส่วนระยะในการพักฟื้น ก็ขึ้นอยู่กับแต่ละวิธีที่เราเลือก 

SMILE / SMILE Pro - ยิงเลเซอร์เพียง 8-10 วินาที เปิดแผลเล็ก พักฟื้นสั้นกว่า Lasik หรือ Femto-Lasik ส่วน PRK ต้องขูดผิวกระจกตาออก จึงใช้เวลาในการพักฟื้นนานที่สุด นั่นคือประมาณ 1 สัปดาห์ 

ทำเลสิกแล้ว ค่าสายตาจะเป็น 0 ตลอดไป จริงหรือไม่
คำตอบคือ ไม่จริง

ในความเป็นจริงแล้ว เราไม่จำเป็นต้องให้ค่าสายตาเป็น 0 ทั้งสองข้าง 100% เพราะต้องขึ้นอยู่กับอายุของผู้ป่วย ณ ขณะนั้น ร่วมกับนิสัยการใช้สายตา จักษุแพทย์จะมุ่งเน้นแก้ไขค่าสายตา ทำให้ผู้ป่วยสามารถใช้สายตาทั้งสองข้างได้อย่างเป็นธรรมชาติโดยไม่พึ่งแว่นสายตา และคอนแทกต์เลนส์   

ส่วนค่าสายตาจะคงที่ไปตลอดเลยหรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย หากผู้ป่วยมีค่าสายตายาวมาก ๆ หรือสั้นมาก ๆ ก่อนทำเลสิก ก็มีโอกาสสูงที่ค่าสายตาจะเปลี่ยนแปลงได้อีกครั้งในอนาคต หรือในกรณีที่ผู้ป่วยมีค่าสายตาที่ไม่คงที่แต่แรก หลังทำก็มีโอกาสที่ค่าสายตาจะเปลี่ยนแปลงได้เช่นกัน ดังนั้น ผู้ป่วยที่จะมาทำเลสิก ต้องมีค่าสายตาคงที่อย่างน้อย 1 ปี
นอกจากนี้อาจมีสาเหตุอื่น ๆ ที่ทำให้ค่าสายตาไม่คงที่ เช่น โรคต้อกระจก อายุที่มากขึ้น รวมไปถึงการใช้สายตาเพ่งมาก ๆ การใช้สายตาไม่เหมาะสม ก็มีส่วนทำให้ค่าสายตาเปลี่ยนแปลงได้เช่นกัน

เลสิก สามารถทำได้หลายครั้ง จริงหรือไม่ 
คำตอบคือ ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล

หลายคนที่เคยทำเลสิกมาแล้ว แต่พออายุมากขึ้น ค่าสายตาก็กลับมาสั้น หรือยาว เลยอยากจะทำเลสิกซ้ำ ซึ่งก็จะเกิดเป็นคำถามว่า เราสามารถทำเลสิกหลายครั้ง ๆ ได้ไหม 

คุณหมอสุภาวดี ได้อธิบายว่า การทำเลสิก เป็นการทำให้กระจกตาบางลง ซึ่งจะบางลงมากน้อยแค่ไหน จะขึ้นอยู่กับ 2 ปัจจัย ได้แก่ ความหนาของกระจกตาของผู้ป่วยก่อนผ่าตัด และค่าสายตาที่ต้องแก้ไข ถ้าทำเลสิกครั้งแรกไปแล้ว กระจกตาบางมากเกินไป จะไม่สามารถทำซ้ำได้ เพราะว่ากระจกตาอาจสูญเสียความแข็งแรง อาจเกิดโรคกระจกตาโก่งได้ จึงจำเป็นต้องให้จักษุแพทย์เป็นผู้ประเมินว่าจะสามารถทำซ้ำได้อีกหรือไม่ 

ทำเลสิกแล้ว จะทำให้ตาแห้ง จริงหรือไม่
คำตอบคือ จริง

ตาแห้ง นั้นหลีกเลี่ยงได้ยาก โดยเฉพาะช่วงหลังผ่าตัด เนื่องจากเลเซอร์ จะทำลายเส้นประสาทตาของกระจกตาบางส่วน ส่งผลให้การหลั่งน้ำตาลดลง จนเกิดอาการตาแห้งตามมาได้ ซึ่งอาการตาแห้งจะดีขึ้นในช่วงประมาณ 6-12 เดือนหลังผ่าตัด โดยวิธี SMILE Pro จะมีโอกาสเกิดอาการตาแห้งหลังผ่าตัดได้น้อยกว่าวิธีอื่น ๆ

ทำเลสิกแล้ว จะขับรถกลางคืนไม่ได้ จริงหรือไม่ 
คำตอบคือ ไม่จริง 

เพราะสามารถขับรถตอนกลางคืนได้ตามปกติ เพียงแต่ในบางราย อาจมองเห็นแสงกระจายได้ โดยเฉพาะในผู้ที่มีรูม่านตาโตก่อนผ่านตัด หรือมีภาวะเห็นแสงกระจายอยู่แต่เดิม ซึ่งปกติแล้วอาการจะดีขึ้นเรื่อย ๆ ภายใน 6 เดือนถึง 1 ปี ซึ่งการแก้ไขสายตาด้วยเลเซอร์ในแต่ละวิธี ก็ส่งผลให้เห็นแสงกระจายตอนกลางคืนแตกต่างกันไป สำหรับการรักษาด้วย SMILE Pro จะส่งผลให้เกิดการมองเห็นแสงกระจายตอนกลางคืนน้อยกว่าวิธีอื่น ๆ

สายตาสั้นมาก ๆ ทำเลสิกไม่ได้ จริงหรือไม่
คำตอบคือ ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล

คำนิยามของสายตาสั้นมาก คือการที่มีสายตาสั้นมากกว่า 600 ขึ้นไป การแก้ไขสายตาด้วยเลเซอร์ จะขึ้นอยู่กับความหนาของกระจกตาและค่าสายตาของเราแต่เดิม เมื่อใช้เลเซอร์ กระจกตาก็จะบางลง ยิ่งมีค่าสายตามาก ก็ต้องทำให้กระจกบางลงมาก และการที่มีกระจกตาบางมาก จะไม่ปลอดภัยต่อผู้ป่วยได้ หากค่าสายตามาก แต่มีกระจกตาหนา ก็อาจจะทำได้ แต่ควรให้จักษุแพทย์เป็นผู้ประเมินว่าจะสามารถทำได้หรือไม่

ถ้าอายุเกิน 40 ปี มีสายตาสั้น ทำเลสิกไปก็ไม่หาย จริงหรือไม่
คำตอบคือ ไม่จริง

อายุ 40 ปี สามารถผ่าตัดแก้ไขสายตาสั้นด้วยเลเซอร์ได้ แต่ปัญหาคือ เมื่ออายุ 40 ปีขึ้นไป มักมีปัญหาสายตายาวเข้ามาร่วมด้วย ทำให้มองใกล้ไม่ชัด ต้องสวมแว่นขณะอ่านหนังสือ จักษุแพทย์อาจมีคำแนะนำเรื่องวิธีการแก้ไข โดยการแก้ไขสายตาข้างหนึ่งให้เป็นปกติ ไว้สำหรับมองไกล และแก้ไขสายตาอีกข้างหนึ่งให้เป็นสายตาสั้นน้อย ๆ ไว้ช่วยในการมองใกล้ วิธีนี้เรียกว่า วิธี MonoVision ซึ่งจำเป็นต้องจักษุแพทย์เป็นผู้ประเมินว่าจะใช้วิธีนี้ได้หรือไม่ 

เด็กวัยมัธยม สามารถทำเลสิกได้ จริงหรือไม่
คำตอบคือ ไม่จริง

การทำเลสิก ต้องมีอายุมากกว่า 18 ปี และมีค่าสายตาคงที่เสียก่อน คือมีการเปลี่ยนแปลงไปไม่เกิน 0.5 ไดออปเตอร์ต่อปี (หรือที่เรียกว่า 50) โดยทั้งค่าสายตาสั้นและเอียงจะถูกนับรวมกัน 

สุดท้ายแล้ว ผู้ป่วยจำเป็นต้องมาพบจักษุแพทย์ เพื่อประเมินสภาพตาโดยละเอียด ว่าสามารถผ่าตัดแก้ไขสายตาด้วยเลเซอร์ได้อย่างปลอดภัยหรือไม่ รวมไปถึงเลือกวิธีที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล