มะเร็งปอด อย่าชะล่าใจ! ไม่สูบบุหรี่ก็ยังเสี่ยงเป็น
ข้อมูลของสมาคมโรคมะเร็งแห่งสหรัฐอเมริกา ปี 2018 พบว่า มีประชาชนในสหรัฐอเมริกาประมาณ 20% เสียชีวิตจากโรคมะเร็งปอด (หรือประมาณ 30,000 คน) โดยที่พวกเขาเหล่านั้นไม่เคยสูบบุหรี่ ซึ่งสาเหตุของมะเร็งปอดในผู้ที่ไม่สูบบุหรี่ มักเกิดจากความผิดปกติของพันธุกรรม
มะเร็งปอด เกิดขึ้นได้ยังไง
เราทราบกันดีว่า บุหรี่เป็นสาเหตุหลักทำให้เกิดมะเร็งปอด แต่แท้จริงแล้วก็ยังมีปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ อีกมากมายที่เกี่ยวข้อง เช่น
- ได้รับควันบุหรี่มือสอง จากคนรอบข้างที่สูบบุหรี่
- ได้รับก๊าซเรดอน ซึ่งเป็นก๊าซกัมมันตรังสีที่เกิดตามธรรมชาติในดินและหิน
- ได้รับมลพิษทางอากาศ ฝุ่นละอองและสารเคมีในอากาศ
- ได้รับแร่ใยหิน ซึ่งเป็นสารที่ใช้แพร่หลายในงานก่อสร้างในอดีต
- มีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งปอด
มะเร็งปอดจะเริ่มต้นในระดับเซลล์ เกิดจากเซลล์ที่ผิดปกติแบ่งตัวอย่างรวดเร็วและควบคุมไม่ได้ และสามารถแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น ๆ หรือกระดูกได้ โดยอาการแสดงเมื่อเป็นมะเร็งปอด (จะสูบหรือไม่สูบก็เหมือนกัน) ได้แก่
- รู้สึกไม่สบาย หรือเหนื่อยตลอดเวลา
- ไอถี่
- ไอเป็นเลือด
- เจ็บหน้าอก
- หายใจมีเสียงหวีด
- หายใจถี่
อย่างไรก็ดี อาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณของโรคอื่น ๆ ได้เช่นกัน
จะลดความเสี่ยงมะเร็งปอดได้อย่างไร
สามารถลดความเสี่ยงมะเร็งปอดได้ด้วยการหลีกเลี่ยงสิ่งเหล่านี้
- ควันบุหรี่มือสอง : หลีกเลี่ยงการอยู่ในที่ที่มีคนสูบบุหรี่
- ควันจากท่อไอเสียรถดีเซล : หลีกเลี่ยงการอยู่ในที่ที่มีควันรถดีเซลเยอะ ๆ หลีกเลี่ยงการสูดดมควันจากท่อไอเสียของงรถยนต์
- มลพิษทางอากาศอื่น ๆ ฝุ่น ละอองเกสร : พยายามอยู่ในที่ที่มีอากาศปลอดโปร่ง สะอาด
- สารอันตราย : หลีกเลี่ยงการสัมผัสแร่ใยหิน (แอสเบสตอส) สารหนู ซิลิกา และโครเมียมบางชนิด
มะเร็งปอดในคนที่ไม่สูบบุหรี่ รักษาอย่างไร
สาเหตุของมะเร็งปอด นอกจากปัจจัยข้างต้นแล้ว ยังมีปัจจัยที่ควบคุมไม่ได้อยู่ด้วย เช่น ประวัติครอบครัวที่เป็นมะเร็งปอด และหากมีคนในครอบครัวเป็นมะเร็งปอด ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาแนวทางการดูแลสุขภาพที่ดีที่สุด
ในคนที่ไม่สูบบุหรี่แต่เป็นมะเร็งปอด อาจเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของ DNA (การกลายพันธุ์) เช่น การกลายพันธุ์ของยีน EGFR หรือยีนอื่น ๆ มะเร็งที่เกิดจากการกลายพันธุ์เหล่านี้ สามารถรักษาได้ด้วย "การรักษาแบบจำเพาะเป้าหมาย" (targeted therapy)
อ่านเพิ่มเติมเรื่องการรักษาโรคมะเร็งด้วยยามุ่งเป้า
สรุปแล้ว ไม่ว่าใคร ก็ล้วนมีความเสี่ยงโรคมะเร็งปอด ไม่มากก็น้อย การตรวจสุขภาพเป็นประจำสม่ำเสมอ จะช่วยคัดกรองโรคเพื่อวางแผนรับมือได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ ในตอนที่การรักษายังไม่ยาก ซับซ้อน และมีโอกาสหายขาดสูง