เลือกหัวข้อที่อ่าน
- ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม รักษาโรคอะไร
- ข้อบ่งชี้ การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม
- ขั้นตอนการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียมทั้งข้อ
- ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม พักฟื้นกี่วัน
- ข้อดีของการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม
ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม (Ankle replacement)
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม (Ankle replacement) คือ การรักษาภาวะข้อเท้าเสื่อมรุนแรง ด้วยวิธีการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียมทั้งข้อ เพื่อลดอาการปวดข้อเท้า ข้อฝืดขัด หรือเท้าผิดรูป ที่เกิดจากกระดูกอ่อนในข้อเสื่อมสภาพจากการสึกหรอตามวัยของข้อเท้า ข้อเท้าพลิกซ้ำ ๆ ที่ทำให้เส้นเอ็นฉีกขาด อุบัติเหตุข้อเท้าหัก หรือการลงน้ำหนักที่ข้อเท้าเป็นเวลานาน ๆ การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม รักษาโรคข้อเท้าเสื่อมรุนแรง โรคข้อเสื่อมหลังการบาดเจ็บ หรือโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ ช่วยฟื้นฟูสมรรถภาพการใช้งานข้อเท้า เพิ่มความแข็งแรงมั่นคงของข้อเท้า ลดความเสี่ยงการบาดเจ็บซ้ำของข้อเท้า รักษาระยะการก้าวเดินในระยะยาว และช่วยให้ทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้อย่างคล่องตัว
ทำไมต้องผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม
โรคข้อเท้าอักเสบเรื้อรังที่ไม่ได้รับการรักษา จะยิ่งทวีความปวดรุนแรงมากขึ้นเรื่อย ๆ เนื่องจากกระดูกอ่อนในข้อที่รองรับกระดูกข้อต่อเกิดการสึกหรอ เสื่อมสภาพ ทรุด และแคบลง ทำให้ข้อเท้าอักเสบ บวม ปวดข้อเท้า ข้อเท้าฝืดขัด ข้อเท้าผิดรูป เคลื่อนไหวร่างกายได้จำกัด เดินได้ลำบากแม้ระยะสั้น ๆ กล้ามเนื้อรอบข้อเท้าอ่อนแรง และเสี่ยงพลัด ตก หกล้ม
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม เป็นวิธีการรักษาโรคข้อเท้าเสื่อมรุนแรงที่ไม่สามารถรักษาได้ด้วยวิธีการอื่นที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด ช่วยลดอาการปวดข้อเท้า รักษากระดูกข้อเท้าทรุดและข้อเท้าผิดรูป เพิ่มความแข็งแรงของข้อต่อและกล้ามเนื้อรอบข้อ เสริมประสิทธิภาพการใช้งานข้อเท้า และช่วยให้ก้าวเดินลงน้ำหนักที่ข้อเท้าได้อย่างมั่นคง
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม รักษาโรคอะไร
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียมสามารถรักษาโรค ดังต่อไปนี้
- โรคข้อเท้าเสื่อม (Ankle arthritis) เกิดจากข้อเท้าหลวม ข้อเท้าพลิก ข้อเท้าแพลง หรือกระดูกหักอย่างแรง ที่ทำให้เส้นเอ็นฉีกขาด กระดูกอ่อนข้อต่อสึกกร่อนและบางลง เกิดการเสียดสีกันของข้อ และทำให้มีอาการปวดข้อเท้าอย่างมาก
- โรคข้อเสื่อมหลังการบาดเจ็บ (Post-traumatic arthritis) เกิดจากการบาดเจ็บที่ข้อเท้าอย่างรุนแรงและกะทันหัน อันเนื่องจากอุบัติเหตุหรือการเล่นกีฬาที่ทำให้เส้นเอ็นฉีกขาด เส้นเอ็นยืด กระดูกอ่อนข้อต่อสึก ข้อเท้าหลวม ข้อเท้าพลิกซ้ำ ๆ ทำให้ปวดข้อเท้าอย่างมาก
- โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ (Rheumatoid arthritis) เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันทำลายเนื้อเยื่อตนเอง ทำให้เยื่อหุ้มข้อ กล้ามเนื้อ และเส้นเอ็นรอบกระดูกข้อต่ออักเสบและถูกทำลาย กระดูกอ่อนสึก ข้อเท้าบวม ข้อเท้าหลวม ปวดข้อเท้าตอนกลางคืนหรือตื่นนอนตอนเช้า
ข้อบ่งชี้ การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม
- ปวดข้อเท้าอย่างมาก ปวดข้อเท้าเรื้อรัง
- ปวดข้อเท้าเวลาก้าวเดิน หรือยืนนาน ๆ
- ข้อเท้าติดแข็ง ข้อเท้าฝืดขัด
- ปวดตื้อ ๆ ปวดตุบ ๆ รอบข้อเท้า
- ข้อเท้าบวม มีรอยแดงรอบข้อเท้า
- ปวดเสียวข้อเท้าเวลาลงน้ำหนักนาน ๆ
- มีเสียงกรอบแกรบในข้อเท้าขณะเดิน
- ปวดข้อเท้าตอนเย็น กลางคืน หรือตื่นนอน
- ข้อเท้าเอียงผิดรูปไปทางข้างใดข้างหนึ่ง
- เดินลำบาก ทรงตัวได้ยาก ช่วงก้าวสั้น
โรคข้อเท้าเสื่อม
การวินิจฉัยก่อนการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม
แพทย์จะวินิจฉัยโรคข้อเท้าเสื่อม โดยการซักประวัติเกี่ยวกับอาการปวด เช่น ปวดตรงไหน ปวดอย่างไร ปวดเวลาไหน อาการปวดที่กระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ลุก นั่ง ยืน เดิน การเคลื่อนไหวของข้อเท้า การก้าวเดิน อาการบวม รวมถึงประวัติสุขภาพ ประวัติอุบัติเหตุ และประวัติการรักษาก่อนหน้า จากนั้นจะทำการตรวจร่างกาย และตรวจทางรังสีวิทยาภาพถ่าย ดังนี้
- X-ray ตรวจโครงสร้างกระดูกข้อเท้าทั้งหมด ทั้งกระดูกทิเบีย กระดูกฟิบูลา กระดูกทาลัส กระดูกตาตุ่มใน กระดูกตาตุ่มนอก เพื่อหาข้อเท้าบวม กระดูกข้อเท้าทรุด กระดูกสึกกร่อน กระดูกแตก กระดูกหัก กระดูกผิดรูป หรือกระดูกงอก
- CT-scan ตรวจดูโครงสร้างกระดูกข้อเท้าและกระดูกอ่อนผิวข้อทั้งหมด ตรวจเนื้อเยื่อ กล้ามเนื้อ และเส้นเอ็น เพื่อหาความผิดปกติรอบข้อเท้า เช่น ข้อเคลื่อนหลุด กระดูกทรุด ข้อเท้าหลวม หรือการติดเชื้อ
- MRI ตรวจโครงสร้างกระดูกข้อเท้าและกระดูกอ่อนผิวข้ออย่างละเอียดแบบ 3 มิติ ตรวจเนื้อเยื่อ กล้ามเนื้อ เส้นเอ็น รวมถึงความผิดปกติของข้อเท้า เช่น กระดูกอ่อนสึก ข้อเคลื่อนหลุด เอ็นร้อยหวายฉีกขาด หรือกระดูกผิดรูป
ขั้นตอนการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียมทั้งข้อ
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียมทั้งข้อ รพ. เมดพาร์ค ทำการผ่าตัดแบบมาตรฐานสากล (International standard) โดยยึดความปลอดภัยและผลสำเร็จในการรักษาเป็นสำคัญเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย ลดอาการปวดข้อเท้า เพิ่มประสิทธิภาพการใช้งานข้อเท้า และช่วยให้เคลื่อนไหวร่างกายได้ดีขึ้น เพื่อให้ผู้รับการรักษาสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างดีที่สุด
การเตรียมตัวก่อนการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม
- แพทย์จะแนะนำให้ออกกำลังกายก่อนการผ่าตัดร่วมกับนักกายภาพบำบัด เพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อขา เท้าและข้อเท้า รวมถึงฝึกการใช้อุปกรณ์ช่วยเดิน ฝึกการทรงตัว การสร้างสมดุลการเดิน ฝึกความแข็งแรงของแขนและขาข้างตรงข้าม
- งดการสูบบุหรี่หรือเลิกบุหรี่ก่อนการผ่าตัดอย่างน้อย 2 สัปดาห์ เนื่องจากควันบุหรี่อาจทำให้กระดูกเชื่อมติดกันช้าลง และเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัด
- แพทย์จะแนะนำให้ผู้ที่มีน้ำหนักเกินหรือมีภาวะอ้วนลดน้ำหนัก เพื่อลดความเสี่ยงการเกิดภาวะแทรกซ้อนระหว่างและหลังการผ่าตัด
ขั้นตอนการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียมทั้งข้อ
- แพทย์จะให้ยาสลบเพื่อระงับความรู้สึก และทำการผ่าตัดเปิดข้อเท้าจากทางด้านหน้า เพื่อนำกระดูกข้อเท้า ส่วนล่างสุดของกระดูกทิเบีย ส่วนบนของกระดูกทาลัส และกระดูกอ่อนในข้อที่เสื่อมสภาพหรือมีรอยโรคออก
- ในกรณีที่มีกระดูกงอกหรือก้อนถุงน้ำที่ข้อเท้า แพทย์จะตัดและนำออกพร้อมกัน จากนั้นจึงทำความสะอาด และกรอกระดูกข้อเท้าให้พอดีสำหรับการใส่กระดูกข้อเท้าเทียม
- แพทย์จะใส่กระดูกข้อเท้าเทียมสังเคราะห์ที่ทำจากโลหะ เพื่อให้ทำหน้าที่แทนกระดูกข้อเท้าเดิมที่เสื่อมสภาพ และใส่พลาสติกชนิดพิเศษขั้นกลาง เพื่อให้ทำหน้าที่แทนกระดูกอ่อนในข้อที่ถูกนำออกไป จากนั้นจึงซ่อมแซมเส้นเอ็น กล้ามเนื้อ และเนื้อเยื่อรอบข้อที่ได้รับความเสียหายให้กลับสู่สภาพปกติ
- แพทย์ตรวจสอบตำแหน่ง ความพอดีของค่ามุม พิสัยการยืดเหยียด การขยับซ้าย-ขวาของข้อเท้าเทียม ตรวจสอบความพอดีของเส้นเอ็น ตรวจรูปร่างข้อเท้าว่ามีความปกติดีและไม่ผิดรูป เพื่อให้มั่นใจถึงประสิทธิภาพการใช้งานของข้อเท้า ก่อนทำความสะอาด เย็บปิดแผล และใส่เฝือกข้อเท้าให้เรียบร้อย โดยการผ่าตัดจะใช้เวลาประมาณ 1-2 ชม.
หลังการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม
- แพทย์จะย้ายผู้เข้ารับการผ่าตัดไปยังห้องพักฟื้นเพื่อติดตามอาการอย่างใกล้ชิด เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อน
- 24 ชม. หลังผ่าตัด แพทย์จะให้นักกายภาพบำบัดฝึกการเดินและการใช้งานข้อเท้าโดยใช้ไม้ค้ำยันช่วยเดิน
- แพทย์จะให้ผู้เข้ารับการผ่าตัดงดการลงน้ำหนักที่ข้อเท้าข้างที่ผ่าตัด และนอนยกขาสูงเป็นเวลา 1-2 สัปดาห์
การดูแลตนเองหลังการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม
- ทานยาแก้ปวดตามแพทย์สั่งอย่างต่อเนื่อง หากมีอาการปวดมาก มีไข้ มีเลือด หรือมีหนองไหล ให้มาพบแพทย์ที่โรงพยาบาล
- 2 สัปดาห์หลังการผ่าตัด ให้ยกขาสูงเหนือกว่าหัวใจเล็กน้อยเป็นพัก ๆ ขณะนอนท่าราบในระหว่างวัน เพื่อลดบวม
- 4 สัปดาห์หลังการผ่าตัด แพทย์จะให้เริ่มทำกายภาพบำบัด ค่อย ๆ เริ่มลงน้ำหนักขาข้างที่ผ่าตัด และเริ่มฝึกเดินระยะสั้น ๆ
- 8 สัปดาห์หลังการผ่าตัด ผู้เข้ารับการผ่าตัดสามารถใส่รองเท้าปกติ สามารถลงน้ำหนักที่ข้อเท้า และเดินในระยะที่ไกลขึ้น
ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม พักฟื้นกี่วัน
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม ใช้เวลาในการพักฟื้นหลังการผ่าตัด 3 เดือน โดยผู้เข้ารับการผ่าตัด สามารถลงน้ำหนักที่ข้อเท้าได้บ้างใน 4 สัปดาห์หลังการผ่าตัด การใช้งานเท้าและข้อเท้าจะฟื้นตัวได้ประมาณ 70% ใน 6 เดือนหลังการผ่าตัด และจะฟื้นตัวได้อย่างเต็มที่ใน 1 ปี หลังการผ่าตัด
ภาวะแทรกซ้อน การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม
ภาวะแทรกซ้อนทั่วไปจากการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม เช่น การติดเชื้อ หลอดเลือดเสียหาย แผลหายช้า ลิ่มเลือดอุดตันบริเวณข้อเท้า ข้อเท้าเทียมเคลื่อนหลุด อย่างไรก็ตาม ภาวะแทรกซ้อนเหล่านี้มีอัตราการเกิดต่ำมาก น้อยกว่าร้อยละ 5 โดยทั่วไป การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม ถือเป็นการผ่าตัดที่มีความปลอดภัยสูงและมีประสิทธิภาพมาก
อัตราความสำเร็จ การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม มีอัตราความสำเร็จหลังการผ่าตัดสูงถึงร้อยละ 90 มีอาการปวดข้อเท้าลดลง สามารถก้าวเดินได้คล่องขึ้น ทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้มากขึ้น และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น โดยจากผลการสำรวจ ผู้เข้ารับการผ่าตัดยังสามารถใช้งานข้อเท้าได้ดีถึงร้อยละ 80 แม้จะผ่าตัดไปแล้วถึง 20 ปี
ข้อดีของการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม
- ลดปวด การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม ลดอาการปวดข้อเท้า ฟื้นฟูสมรรถภาพการใช้งานข้อเท้า และป้องกันไม่ให้ข้อต่อ กล้ามเนื้อรอบข้อ และเส้นเอ็นเสียหายเพิ่มมากขึ้น
- อัตราความสำเร็จสูง การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม มีอัตราความสำเร็จสูงถึง 90% และมีอายุการใช้งานที่ยาวนานถึง 10 ปี จนถึงตลอดชีวิต โดยไม่ต้องผ่าตัดซ้ำ
- เพิ่มความแข็งแรงของข้อเท้า การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม ช่วยเพิ่มความแข็งแรงและมั่นคงของข้อเท้า เส้นเอ็น และกล้ามเนื้อรอบข้อ ช่วยให้ก้าวเดิน และทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้อย่างคล่องตัว
- ปรับปรุงสมดุลการเดิน การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม ช่วยปรับสมดุลการเดิน ช่วยให้ทรงตัวได้ดีขึ้น ป้องกันข้อเท้าพลิกซ้ำ การหกล้มซ้ำ และลดความเสี่ยงเท้าผิดรูปในอนาคต
- คุณภาพชีวิตดีขึ้น การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม ช่วยให้เคลื่อนไหวร่างกายได้ดีขึ้น ลดการใช้อุปกรณ์ช่วยเดิน และปรับปรุงคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเท้าเทียม รพ. เมดพาร์ค
ศูนย์ศัลยกรรมกระดูกและข้อ รพ. เมดพาร์ค กรุงเทพ ประเทศไทย นำโดยทีมศัลยแพทย์ออร์โธปิดิกส์ผู้ชำนาญการที่มีประสบการณ์การรักษาทั้งในและต่างประเทศ มีความพร้อมในการตรวจวินิจฉัยและรักษาโรคข้อเท้าเสื่อม กระดูกข้อเท้าแตกหัก โรคข้อเสื่อมหลังการบาดเจ็บ หรือภาวะเท้าผิดรูปที่มีความยากซับซ้อน ด้วยเทคโนโลยีทางการแพทย์ระบบ AI ระบบประมวลผลภาพเอกซเรย์ 3 มิติ และข้อเท้าเทียมมาตรฐาน FDA ผสานเทคนิคการผ่าตัดขั้นสูงที่มีแม่นยำ ครอบคลุม และปลอดภัย ช่วยให้การรักษาเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด พร้อมทั้งให้การดูแลติดตามผลหลังการรักษาอย่างต่อเนื่อง เพื่อช่วยให้ผู้รับการรักษาฟื้นตัวได้เร็ว ลดภาวะแทรกซ้อน มีคุณภาพชีวิตที่ดี และสามารถทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้อย่างมีอิสระ
