อาการ สาเหตุ และการรักษาปัสสาวะเป็นเลือด - Blood in the urine (Hematuria) - Symptoms, Causes and Treatment

ปัสสาวะเป็นเลือด (Blood in the urine)

ปัสสาวะเป็นเลือด หรือปัสสาวะปนเลือด เกิดจากการติดเชื้อ การออกกำลังหนักมาก ๆ และโรคในระบบทางเดินปัสสาวะ หากสังเกตเห็นว่ามีเลือดในปัสสาวะ ควรปรึกษาแพทย์และเข้ารับการตรวจวินิจฉัยอย่างเหมาะสม

แชร์

เลือกหัวข้อที่อ่าน


ปัสสาวะเป็นเลือด (ปัสสาวะปนเลือด)

ปัสสาวะเป็นเลือด หรือ ปัสสาวะปนเลือด มีผลมาจากการติดเชื้อ การออกกำลังหนักมาก ๆ และโรคในระบบทางเดินปัสสาวะ หากสังเกตเห็นว่ามีเลือดในปัสสาวะ ควรปรึกษาแพทย์และเข้ารับการตรวจวินิจฉัยอย่างเหมาะสม ถึงแม้ว่าส่วนใหญ่แล้วปัสสาวะเป็นเลือดจะไม่เป็นอันตรายถึงชีวิต แต่ก็อาจเป็นสัญญาณเตือนของโรคร้ายแรงได้

ประเภทของภาวะปัสสาวะเป็นเลือด

  • ปัสสาวะปนเลือดที่มองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ซึ่งจะมองเห็นได้ว่าสีของปัสสาวะเปลี่ยนไปเป็นสีชมพู แดง หรือสีชา
  • ปัสสาวะที่มีเม็ดเลือดแดงปนตรวจพบได้จากกล้องจุลทรรศน์ ซึ่งจะมองเห็นว่าสีของปัสสาวะนั้นปกติ แต่เมื่อตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์จะพบเซลล์เม็ดเลือดแดงจำนวนมากในปัสสาวะ

Blood in the Urine Banner 2

อาการปัสสาวะเป็นเลือด

บางรายอาจมีเลือดในปัสสาวะเท่านั้นและไม่มีอาการอื่น ๆ แต่ในบางรายอาจมีอาการเพิ่มเติม ดังต่อไปนี้

  • ปัสสาวะแสบขัด
  • ปัสสาวะบ่อย
  • กลั้นปัสสาวะไม่อยู่
  • คลื่นไส้ อาเจียน
  • มีไข้ หนาวสั่น
  • ปวดท้องน้อย ปวดหลัง

ควรพบแพทย์เมื่อไร

หากสังเกตเห็นว่าสีของปัสสาวะเปลี่ยนเป็นสีแดง ควรพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยโดยทันที เพราะอาจเป็นสัญญาณของโรคอันตราย

สาเหตุที่ปัสสาวะเป็นเลือด

การรับประทานอาหาร เช่น บีตรูตหรือรูบาร์บ หรือยาฟีนาโซไพริดีน (Phenazopyridine) หรือการมีประจำเดือนอาจทำให้ปัสสาวะมีสีแดงได้ รวมถึงสาเหตุอื่น ๆ เช่น

  • การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
  • กรวยไตอักเสบ
  • โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ
  • นิ่วในทางเดินปัสสาวะ เช่น นิ่วในไต นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ และนิ่วในท่อไต
  • ต่อมลูกหมากโต
  • การได้รับบาดเจ็บบริเวณทางเดินปัสสาวะ
  • โรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่
  • โรคไต
  • โรคเม็ดเลือดแดงรูปเคียว
  • การวิ่งมาราธอน หรือเล่นกีฬาที่มีการปะทะ ซึ่งอาจทำให้ไตและ/หรือกระเพาะปัสสาวะได้รับความเสียหาย
  • โรคมะเร็ง เช่น โรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ โรคมะเร็งไต โรคมะเร็งท่อไต โรคมะเร็งท่อปัสสาวะ โรคมะเร็งต่อมลูกหมาก

Blood in the Urine Banner 3

ปัจจัยเสี่ยงที่อาจทำให้ปัสสาวะเป็นเลือด

  • อายุ: คนทุกเพศทุกวัย รวมถึง เด็กและวัยรุ่นอาจมีเซลล์เม็ดเลือดแดงในปัสสาวะได้ แต่ความเสี่ยงจะสูงขึ้นในชายวัยกลางคนขึ้นไป เนื่องจากมีความเสี่ยงต่อโรคต่อมลูกหมากโต รวมถึงมีความเสี่ยงที่เป็นโรคมะเร็งระบบทางเดินปัสสาวะได้ทั้งเพศหญิงและชาย
  • การติดเชื้อทางระบบปัสสาวะ เป็นสาเหตุของปัสสาวะเป็นเลือดในเด็กที่พบได้บ่อย
  • ครอบครัวมีประวัติเป็นโรคไต
  • ยาบางชนิด เช่น ยาปฏิชีวนะ ยาแก้ปวด หรือยาต้านการแข็งตัวของเลือด
  • กีฬาที่มีการปะทะกันหรือการวิ่งมาราธอน

การตรวจวินิจฉัยอาการปัสสาวะเป็นเลือด

  • การตรวจปัสสาวะ
  • การตรวจหาเซลล์มะเร็งในน้ำปัสสาวะ
  • การตรวจเลือด เพื่อตรวจหาการติดเชื้อหรือสัญญาณของโรคไตหรือโรคอื่น ๆ ซึ่งเป็นสาเหตุของปัสสาวะเป็นเลือด
  • การตรวจวินิจฉัยด้วยภาพถ่าย เช่น อัลตราซาวด์หรือ CT สแกน เพื่อตรวจระบบทางเดินปัสสาวะและตรวจหานิ่วในไตหรือความผิดปกติอื่น ๆ
  • การส่องกล้องทางเดินปัสสาวะ เพื่อตรวจหาความผิดปกติของเนื้อเยื่อภายในกระเพาะปัสสาวะ ซึ่งสามารถตรวจแบบ Day surgery หรือแบบวันเดียวกลับได้
  • การตรวจชิ้นเนื้อไต เพื่อหาสัญญาณของโรคไต

Blood in the Urine Banner 4

การรักษาอาการปัสสาวะเป็นเลือด

แพทย์อาจให้รับประทานยาปฏิชีวนะหากสาเหตุของปัสสาวะเป็นเลือดนั้นเกิดจากการติดเชื้อที่ระบบทางเดินปัสสาวะ หรือรับประทานยาอื่น ๆ หากสาเหตุเกิดจากต่อมลูกหมากโต หากพบว่ามีนิ่วในไต แพทย์อาจให้สลายนิ่วด้วยคลื่นกระแทก (Extracorporeal Shock Wave Lithotripsy หรือ ESWL)

การป้องกันภาวะปัสสาวะเป็นเลือด

การเปลี่ยนแปลงการใช้ชีวิตประจำวันบางอย่างสามารถช่วยลดความเสี่ยงหรือป้องกันปัสสาวะเป็นเลือดได้ ดังต่อไปนี้

  • ดื่มน้ำมาก ๆ เพราะการขาดน้ำอย่างรุนแรงอาจทำให้ปัสสาวะเป็นเลือดได้
  • เลิกสูบบุหรี่
  • ไม่รับประทานยาแก้ปวดมากจนเกินไป
  • หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์รุนแรง
  • หลีกเลี่ยงความเสี่ยงจากการทำงาน เช่น การสัมผัสกับสารเคมี โลหะ สีย้อมผ้า ยาง หรือรังสี
  • หลีกเลี่ยงการวิ่งทางไกล การออกกำลังกายหนักโดยปล่อยให้ร่างกายขาดน้ำ หรือการออกกำลังกายที่มีการปะทะกัน

บทความโดย

เผยแพร่เมื่อ: 14 ส.ค. 2023

แชร์

แพทย์ที่เกี่ยวข้อง

  • Link to doctor
    นพ. วสันต์ เศรษฐวงศ์

    นพ. วสันต์ เศรษฐวงศ์

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
  • Link to doctor
    ผศ.นพ. ศรายุทธ วิริยะศิริพงศ์

    ผศ.นพ. ศรายุทธ วิริยะศิริพงศ์

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
  • Link to doctor
    นพ. วิรุณ  โทณะวณิก,พบ

    นพ. วิรุณ โทณะวณิก,พบ

    • ศัลยศาสตร์
    • รังสีรักษามะเร็งวิทยา
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    มะเร็งต่อมลูกหมาก, ฝังแร่รักษามะเร็งต่อมลูกหมาก
  • Link to doctor
    นพ. อาคเนย์ วงษ์สวัสดิ์

    นพ. อาคเนย์ วงษ์สวัสดิ์

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    การเปลี่ยนไตจากผู้บริจาคที่ยังมีชีวิตและการเปลี่ยนไตจากผู้เสียชีวิต, การผ่าตัดระบบทางเดินปัสสาวะแบบแผลเล็ก, การผ่าตัดระบบทางเดินปัสสาวะแบบแผลเล็ก, การผ่าตัดนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ, การรักษาภาวะหย่อยสมรรถภาพทางเพศ, ชายวัยทอง
  • Link to doctor
    MedPark Hospital Logo

    ศ.นพ. กิตติณัฐ กิจวิกัย

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
  • Link to doctor
    นพ. ไพบูลย์ บุญญะพานิชสกุล

    นพ. ไพบูลย์ บุญญะพานิชสกุล

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ, ระบบสืบพันธ์ุ
  • Link to doctor
    นพ. สนธิเดช ศิวิไลกุล

    นพ. สนธิเดช ศิวิไลกุล

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ, ภาวะกระเพาะปัสสาวะไวเกิน
  • Link to doctor
    นพ. ศุภชัย สถิตมั่งคั่ง

    นพ. ศุภชัย สถิตมั่งคั่ง

    • ศัลยศาสตร์ยูโรวิทยา
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
  • Link to doctor
    นพ. ธเนศ ไทยดำรงค์

    นพ. ธเนศ ไทยดำรงค์

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
  • Link to doctor
    นพ.  วิชัย เจริญวงศ์

    นพ. วิชัย เจริญวงศ์

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
  • Link to doctor
    รศ.นพ. สิทธิพร ศรีนวลนัด

    รศ.นพ. สิทธิพร ศรีนวลนัด

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
  • Link to doctor
    นพ. อภิรักษ์ สันติงามกุล

    นพ. อภิรักษ์ สันติงามกุล

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    การบีบขับปัสสาวะผิดปกติ, Laparoscopic Urologic Surgery
  • Link to doctor
    นพ. วิชัย หงส์ไพฑูรย์

    นพ. วิชัย หงส์ไพฑูรย์

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ