การสูญเสียการได้ยินจากประสาทหูเสื่อมนั้นเกิดได้จาก 3 สาเหตุหลัก ๆ คือ หูชั้นใน ประสาทหู และระบบประสาทส่วนกลาง หนึ่งในสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุดของการสูญเสียการได้ยินจากประสาทหูเสื่อมที่เกิดจากหูชั้นใน คือประสาทหูเสื่อมตามอายุ (Presbycusis) ซึ่งถือ เป็นปัญหาหนึ่งที่พบได้บ่อยอันดับต้น ๆ ในผู้สูงอายุ รบกวนชีวิตประจำวันและสภาพจิตใจ ทั้งต่อตัวผู้ป่วยเองและคนรอบข้าง
Presbycusis (ประสาทหูเสื่อมตามอายุ หรือภาวะหูตึงในผู้สูงอายุ) เกิดจากการเสื่อมของหูชั้นใน โดยมีลักษณะการดำเนินโรคค่อยเป็นค่อยไป คือจะเริ่มจากมีอาการสูญเสียการได้ยินแบบน้อย ๆ 2 ข้างเท่า ๆ กันและไม่มีอาการอื่นร่วมด้วย จนค่อย ๆ เป็นมากขึ้นเรื่อย ๆ อาจใช้เวลานานหลายปี กว่าที่ผู้ป่วยหรือคนรอบข้างจะเริ่มรู้สึกถึงอาการของการได้ยิน ในบางรายอาจมีเสียงรบกวนในหู บางรายอาจมาด้วยฟังไม่รู้เรื่อง คือได้ยินเสียงแต่จับใจความไม่ได้ร่วมด้วย ซึ่งเป็นผลมาจากความเสื่อมของสมองตามวัย
อาการและการวินิจฉัย
การวินิจฉัยทำได้โดยการตรวจร่างกาย ทั้งหูชั้นนอกและหูชั้นกลาง การตรวจการได้ยิน (Audiogram) ช่วยในการตรวจพบความผิดปกติของประสาทหูเสื่อมที่มักจะมีระดับการได้ยินลดลงในช่วงความถี่สูงมากกว่าความถี่ต่ำ แต่ในการดำเนินโรคระยะท้าย ๆ อาจมีการได้ยินลดลงในหลาย ๆ ความถี่ มักพบในคนที่มีอายุมากกว่า 50 ปีขึ้นไป และมีโอกาสพบมากขึ้นตามอายุที่มากขึ้น
ในบางรายงานพบอุบัติการณ์ของประสาทหูเสื่อมตามอายุ ประมาณ 10% ในช่วงอายุ 44-54 ปี 25% ในช่วงอายุ 55-64 ปี และ 40% ในช่วงอายุ 65-84 ปี
การรักษา
เนื่องจากเป็นภาวะเสื่อมตามวัยจึงไม่สามารถแก้ไขที่สาเหตุได้ แต่สามารถป้องกันได้ ในปัจจุบันมีข้อมูลชัดเจนว่าปัญหาการได้ยินเป็นความเสี่ยงสำคัญที่ทำให้เกิดภาวะสมองเสื่อม (Dementia และ Alzheimer’s) ตามมา ดังนั้นผู้ป่วยที่มีปัญหาการได้ยินที่รบกวนคุณภาพชีวิตประจำวัน ควรที่จะมาพบแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัย รักษา ฟื้นฟูสมรรถภาพการได้ยินด้วยการใช้เครื่องช่วยฟัง ร่วมกับได้รับคำแนะนำในการดูแลรักษาสุขภาพของหู การจัดสิ่งแวดล้อมให้เหมาะแก่การแยกแยะเสียงได้ชัดเจนมากขึ้น เช่น ลดเสียงรบกวน ให้ผู้สนทนาอยู่ข้างหน้า ไม่พูดเร็ว หรือพูดประโยคยาวเกินไป ทั้งหมดนี้เพื่อป้องกันการเกิดภาวะสมองเสื่อม และยังช่วยให้สภาพจิตใจของผู้สูงอายุละคนรอบข้างดีขึ้นอย่างชัดเจน
บทความโดย
-
พญ. ภคนันท์ ธนมิตรามณี อายุรแพทย์ผู้ชำนาญการด้านโสต ศอ นาสิก
เผยแพร่เมื่อ: 19 เม.ย. 2022
แพทย์ที่เกี่ยวข้อง
Link to doctor
นพ. ขจร เสรีศิริขจร
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Rhinology and Allergy Link to doctor
พญ. ศศิกานต์ ภูมิคอนสาร
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Sleep Surgery Link to doctor
นพ. กฤษฎา โกวิทวิบูล
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Facial Plastic and Reconstructive Surgery Link to doctor
รศ.ดร.นพ.หม่อมหลวง กรเกียรติ์ สนิทวงศ์
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Rhinology, Skull Base Surgery, Nose and Sinus Problems Link to doctor
ผศ.พญ. ภาณินี จารุศรีพันธ์
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Neurotology Link to doctor
นพ. ธนุศักดิ์ ศรีใจ
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology Link to doctor
รศ.นพ. เจษฎา กาญจนอัมพร
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Skull Base Surgery, Rhinology Link to doctor
นพ. สมนึก อร่ามเธียรธำรง
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology Link to doctor
นพ. สมบูรณ์ สันติกชกร
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology Link to doctor
รศ.นพ. ทรงกลด เอี่ยมจตุรภัทร
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Rhinology and Allergy Link to doctor
ผศ.นพ. วรวรรธน์ ระหว่างบ้าน
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Head and Neck Surgery, Head and Neck Oncololy, Swallowing Disorder Link to doctor
พญ. ประภิศพันธุ์ เจริญลักษณ์
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Facial Plastic and Reconstructive Surgery Link to doctor
ผศ.พญ. เปรมสุดา สมบุญธรรม
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Laryngology Link to doctor
นพ. วิรัช จิตสุทธิภากร
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Rhinology Link to doctor
รศ.นพ. ณปฎล ตั้งจาตุรนต์รัศมี
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology Link to doctor
นพ. วิศรุต สามัคคีธรรม
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Facial Plastic and Reconstructive Surgery, Head and Neck Cancer Link to doctor
นพ. สรณัฐ ทวีบูรณ์
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Head and Neck Surgery Link to doctor
นพ. กิตติชัย มงคลกุล
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Rhinology Link to doctor
พญ. พีรดา อารีนิจ
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Laryngology, Head and Neck Surgery Link to doctor
รศ.นพ. จิระพงษ์ อังคะรา
การรักษา และการบริการ
เวชศาสตร์การนอนหลับ, Otolaryngology Link to doctor
นพ. พลพร อภิวัฒนเสวี
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, เวชศาสตร์การนอนหลับ, Sleep Otolaryngology Link to doctor
นพ. วรุตม์ ศุภนคร
อนุสาขา
- ศัลยศาสตร์ตกแต่งและเสริมสร้างใบหน้า
การรักษา และการบริการ
Otolaryngology, Facial Plastic and Reconstructive Surgery